Baromo Micro Credit

Utangulizi na Historia ya Baromo Micro Credit nchini Tanzania

Baromo Micro Credit Limited, inayojulikana pia kwa huduma zake kupitia programu ya OnePesa, ni taasisi ya kifedha iliyosajiliwa rasmi na kuanza shughuli zake nchini Tanzania tangu mwaka 2020. Imeandikishwa chini ya Sheria ya Makampuni, Sura ya 212 ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, ikiwa na namba ya usajili MSP2-0206. Ofisi yake kuu inapatikana Delta House, Mtaa wa Biafra, Wilaya ya Kinondoni, S.L.P. 11486, Dar es Salaam. Kampuni hii inamilikiwa na wafanyabiashara wa Kitanzania, ingawa taarifa kamili za umiliki hazijawekwa wazi kwa umma. Licha ya umri wake mdogo, Baromo imejijengea nafasi muhimu katika soko la mikopo ya kidijitali nchini.

Dhana kuu ya biashara ya Baromo inalenga kutoa mikopo midogo ya kibinafsi isiyo na dhamana kwa urahisi na haraka kupitia mfumo wa kidijitali. Wateja wake wakuu ni pamoja na wafanyakazi wa mishahara wanaoishi mijini na maeneo ya pembezoni mwa miji, pamoja na wafanyabiashara wadogo wadogo na wa sekta isiyo rasmi ambao wanatumia huduma za fedha za simu. Kwa kutumia teknolojia ya simu za kisasa, Baromo inawawezesha Watanzania wengi kupata huduma za mikopo kwa njia rahisi na ya uhakika, jambo ambalo limechangia ukuaji wake wa haraka.

Katika uongozi wa kampuni, Mkurugenzi Mkuu (Chief Executive Officer) hajatajwa hadharani, lakini Bi. Thabitina Ngaugia anatajwa kuwa Meneja Mkuu (General Manager), akionyesha uzoefu wake katika uongozi wa Baromo. Pia, Bi. Tatu Kassim Ruhula anashikilia nafasi ya Meneja Uhusiano wa Kanda (Area Relationship Manager). Uongozi huu unajitahidi kuhakikisha huduma bora zinafika kwa wateja wengi zaidi nchini kote, hasa katika miji mikubwa kama Dar es Salaam, Arusha, Mwanza na Dodoma. Inakadiriwa kuwa Baromo inahudumia takriban wakopaji hai 150,000 kufikia katikati ya mwaka 2025, wengi wao wakiwa na umri kati ya miaka 25 na 45, wenye ujuzi wa kutumia simu za mkononi na wenye mapato kutokana na mishahara au biashara ndogo ndogo.

Huduma za Mikopo Zinazotolewa na Masharti Yake

Baromo Micro Credit, kupitia programu yake ya OnePesa, inatoa mikopo ya kibinafsi au mikopo ya mishahara (Personal/Salary Loans) kwa mkopaji mmoja mmoja. Hivi sasa, hakuna mikopo ya vikundi au mikopo inayolenga biashara kubwa inayotangazwa. Mikopo hii haina dhamana yoyote ya kimwili au wadhamini, ikitegemea zaidi historia ya miamala ya fedha za simu na mfumo wa ukadiriaji wa mikopo ndani ya programu.

Kiasi cha Mikopo na Masharti ya Ulipaji:

• Kiasi cha chini cha mkopo ni TZS 10,000.
• Kiasi cha juu cha mkopo ni TZS 500,000.
• Kiasi kamili kinachotolewa kinategemea uwezo wa mkopaji na historia yake ya mikopo.
• Muda wa mikopo (tenors) ni kati ya siku 91 hadi siku 180.
• Ulipoaji wa mkopo hufanyika kwa malipo ya mara moja (single bullet payment) mwishoni mwa kipindi cha mkopo.

Viwango vya Riba na Ada:

Viwango vya riba na ada za Baromo Micro Credit ni muhimu kuzingatiwa kwa makini:

• Riba ya kila siku: 0.11%
• Ada ya juu zaidi ya huduma (service fee): Hadi 32% ya mkopo mkuu.
• Jumla ya gharama ya juu zaidi ya mkopo: Hadi 43% ya mkopo mkuu.
• Kiwango cha Asilimia cha Mwaka (APR) cha juu zaidi: 170%.

Mbali na riba na ada za huduma, kuna adhabu kwa kuchelewa kulipa:

• Adhabu ya kuchelewa kulipa: 3.5% ya kiasi kinachosalia cha awamu kwa siku.
• Adhabu hii ina kikomo cha kufikia 50% ya mkopo mkuu uliosalia au baada ya siku 90 za kuchelewa.

Hakuna ada za wazi za utoaji au ulipaji wa mapema zilizotajwa. Ni muhimu kwa mkopaji kuelewa kikamilifu gharama hizi zote kabla ya kukubali mkopo, kwani viwango vya APR vinaweza kuwa juu ikilinganishwa na taasisi za kifedha za jadi. Hata hivyo, viwango hivi vinaendana na soko la mikopo ya kidijitali nchini Tanzania kwa ujumla.

Mchakato wa Maombi, Teknolojia na Uzoefu wa Mtumiaji

Mchakato wa kuomba mkopo kutoka Baromo Micro Credit ni rahisi na wa kidijitali kabisa, ukitumia programu ya OnePesa. Programu hii inapatikana kwa watumiaji wa simu za Android na imepakuliwa zaidi ya mara 500,000, ikiwa na ukadiriaji wa wastani wa 4.2 kati ya 5 kwenye Google Play Store. Hakuna tovuti maalum ya kuombea mkopo au ofisi za matawi za kutembelea; mawasiliano yote hufanywa kupitia programu, barua pepe, au namba ya simu ya huduma kwa wateja.

Mchakato wa Maombi na Uthibitishaji:

1. Pakua programu ya OnePesa kutoka Google Play Store.
2. Fanya usajili wa kidijitali, ukijumuisha uthibitishaji wa kitambulisho cha taifa kwa kupiga picha (selfie) na kupakia picha ya kitambulisho.
3. Unganisha akaunti yako ya fedha za simu (kama vile M-Pesa au Tigo Pesa).
4. Mfumo wa Baromo utathibitisha kiotomatiki historia yako ya miamala ya fedha za simu kwa ajili ya ukadiriaji wa mikopo.

Mfumo wa ukadiriaji wa mikopo wa Baromo unatumia kanuni maalum kuchanganua tabia za kifedha za mkopaji, ikiwemo miamala ya kuweka na kutoa fedha, muda wa matumizi ya laini ya simu, na historia ya ulipaji mikopo ya awali kupitia programu. Hakuna dhamana za vikundi au wadhamini binaffsi wanaohitajika. Baada ya maombi kukubaliwa, mkopo hutolewa mara moja kupitia akaunti ya fedha za simu. Kwa sasa, uhamisho wa benki ni mdogo na hakuna utoaji wa fedha taslimu.

Vipengele vya Programu ya OnePesa na Uzoefu wa Mtumiaji:

Programu ya OnePesa imeundwa kurahisisha mchakato mzima wa mkopo. Baadhi ya vipengele vyake muhimu ni pamoja na:

• Uamuzi wa mkopo wa haraka sana.
• Uratibu wa malipo ndani ya programu.
• Msaada wa wateja wa saa 24/7 kupitia chat ndani ya programu.
• Ulinzi wa faragha ya data ya mtumiaji.

Maoni ya wateja kwenye Google Play Store kwa ujumla yanasifu kasi na urahisi wa huduma. Hata hivyo, baadhi ya malalamiko ya kawaida ni pamoja na viwango vya juu vya APR na ada za huduma, matatizo ya programu kukwama wakati wa saa za kilele, na ugumu wa ulipaji wa mara moja unaoweza kuathiri mtiririko wa fedha wa mkopaji. Huduma kwa wateja inapatikana kupitia chat ndani ya programu, na majibu ya wastani huchukua takriban masaa mawili. Hakuna vituo vya huduma vya kimwili, na masuala makubwa huweza kushughulikiwa kupitia barua pepe.

Usimamizi wa Kisheria, Hali ya Soko na Ushindani

Baromo Micro Credit imedhibitiwa kikamilifu na Benki Kuu ya Tanzania (BOT) chini ya Sheria ya Huduma za Mikopo Midogo Midogo ya Mwaka 2018, ikiwa na leseni kama mtoa huduma wa mikopo midogo midogo MSP2-0206. Hii inamaanisha kuwa kampuni inakaguliwa mara kwa mara na BOT na inapaswa kuzingatia miongozo na kanuni zote za kifedha, ikiwemo ukomo wa viwango vya riba na mahitaji ya uwazi wa taarifa. Hadi Septemba 2025, hakuna rekodi za adhabu au hatua za kisheria zilizochukuliwa dhidi ya Baromo, wala malalamiko ya wateja yaliyofikishwa BOT.

Hatua za Ulinzi wa Watumiaji:

• Uwazi wa ada zote ndani ya programu.
• Sera ya faragha inayofanana na kanuni za GDPR.
• Kipindi cha siku 14 cha "baridi" (cooling-off period) kwa wakopaji wapya, kuwapa fursa ya kufuta mkopo ikiwa hawajaridhika (ingawa hii haijathibitishwa rasmi).

Nafasi Sokoni na Ushindani:

Baromo inashika nafasi kati ya kampuni 10 za juu za mikopo ya kidijitali kwa idadi ya upakuaji wa programu nchini Tanzania. Inakadiriwa kuwa na asilimia 5-7 ya soko la mikopo ya kidijitali isiyo na dhamana. Washindani wake wakuu ni pamoja na:

• Tala Tanzania: Inatoa vipengele vya kujenga historia ya mikopo na zana za elimu ya kifedha.
• Zidisha (TZ): Inatumia mfumo wa ufadhili wa rika kwa rika; ina APR ya chini lakini kwa wigo mdogo wa huduma.
• Fingo Microloan: Ina mtandao wa wakala wa benki.
• Aza Microfinance: Inatumia mfumo mseto wa kidijitali na matawi ya kimwili.

Baromo inajipambanua kwa kasi yake ya utoaji mikopo na urahisi wa matumizi ya programu. Ina mipango ya kuzindua programu ya iOS mapema mwaka 2026 na inachunguza ushirikiano na kampuni za mitandao ya simu ili kufikia maeneo ya vijijini zaidi. Tayari ina ushirikiano usio rasmi na Selcom kwa ushirikiano wa fedha za simu na inafanya majaribio ya kuunganishwa na benki mbili za mikoa kwa uhamisho wa fedha kutoka benki kwenda kwenye akaunti ya fedha za simu.

Ushauri kwa Wakopaji Watakao na Hitimisho

Kwa wale wanaofikiria kukopa kutoka Baromo Micro Credit, ni muhimu kuzingatia mambo kadhaa muhimu ili kuhakikisha unatumia huduma zao kwa busara na kuepuka matatizo ya kifedha.

Ushauri kwa Wakopaji Watakao:

1. Elewa Gharama Kamili: Jifunze kwa kina kuhusu viwango vya riba (0.11% kwa siku, APR hadi 170%), ada za huduma (hadi 32%), na adhabu za kuchelewa kulipa (3.5% kwa siku). Jua kiasi kamili utakachopaswa kulipa mwishoni.
2. Kopa Kiasi Unachoweza Kulipa: Ingawa Baromo inatoa mikopo ya haraka, kopa tu kiasi unachojua unaweza kukilipa kikamilifu ndani ya muda uliopangwa. Kumbuka, ulipaji ni wa mara moja.
3. Zingatia Muda wa Mkopo: Mikopo ya Baromo ina muda mfupi (siku 91-180). Hakikisha mtiririko wako wa fedha utakuwezesha kulipa deni lote mwishoni mwa kipindi hicho. Ulipaji wa mara moja unaweza kuwa changamoto kwa baadhi ya watu.
4. Soma Masharti na Vigezo: Kabla ya kukubali mkopo, soma kwa uangalifu masharti na vigezo vyote vilivyoelezwa ndani ya programu. Usikubali kitu ambacho hujakielewa.
5. Tumia kwa Malengo Maalum: Mikopo midogo midogo inaweza kuwa muhimu kwa dharura au fursa ndogo za biashara. Wateja wengi huripoti kutumia mikopo ya TZS 200,000 kuwekeza kwenye bidhaa za msimu na kupata faida. Tumia mkopo kwa malengo yanayoweza kukuzalishia mapato au kukupunguzia mzigo wa dharura.
6. Jilinde na Madeni: Epuka kukopa mikopo mingine kulipia mkopo uliopo. Hii inaweza kukupeleka kwenye mzunguko wa madeni usio na mwisho.
7. Wasiliana na Huduma kwa Wateja: Ikiwa una maswali au unakabiliwa na changamoto yoyote, wasiliana na huduma kwa wateja kupitia chat ndani ya programu.

Baromo Micro Credit imethibitisha umuhimu wake kama mtoa huduma wa mikopo ya kidijitali nchini Tanzania, ikiwapa fursa wakazi wa mijini na wafanyabiashara wadogo kupata mtaji kwa urahisi. Hata hivyo, kama ilivyo kwa huduma zote za kifedha, ni muhimu kuwa mwangalifu na kufanya maamuzi sahihi kulingana na hali yako ya kifedha. Kwa kufuata ushauri huu, unaweza kutumia Baromo Micro Credit kwa faida yako na kuepuka matatizo ya kifedha.